De vergeten pracht van ouwe Tivoli-posters (part 1)

Een groot voordeel van een pandemie is dat je eindelijk eens tijd hebt om de boel op een rijtje te krijgen. En dan niet alleen in je hoofd maar ook in je huis. Want neem bijvoorbeeld die ouwe Tivoli-posters die al jarenlang overal bij mij thuis rondslingeren. Eindelijk kom ik er eens aan toe om ze bijeen te scharrelen en op één enkel stapeltje te leggen. Klinkt simpel, maar toch: echt jáááren over gedaan! Ik heb ze nu ook geteld: maar liefst 44 papieren exemplaren zijn het in totaal.

Je vraagt je natuurlijk af hoe ik aan al dit mooist kom. Welnu, dat zal ik je vertellen. Tot laat in de vorige eeuw had je in Utrecht op ’t Wed het bekende café De Vriendschap. Al van ’s morgens vroeg tot ergens ’s nachts kon je je daar verpozen. Een tent vol met weirdo’s was het, de mafste types kwamen erop af. En daar zat arme ik dan tussen. Het bijzondere was ook, de drankjes daar smaakten altijd nét even beter dan die van de concurrentie.

Afijn, om De Vriendschap uit te komen moest je eerst een vier treden tellend houten trapje afdalen, en dan in de hal aangekomen naar links manoeuvreren om buiten te geraken. In die hal hing een groot prikbord en… je snapt het al. Steeds als zo’n sullig koppeltje studenten (‘plakhelden’ zouden we tegenwoordig zeggen, ze plakten in ruil voor vrijkaartjes) er namens Tivoli hun aankondigingsposters opgeprikt hadden sloop ik er achteraan en confisqueerde die dingen zonder veel mededogen (ik deed dus de prikbord-‘çhallenge’ zouden we tegenwoordig zeggen). En dat jarenlang zo volgehouden joh. Zoiets kun je als ‘aso’ uitleggen maar achteraf bezien is het verdomd fijn dat al dit materiaal voor het nageslacht is veilig gesteld. Ja, welbeschouwd mag het nageslacht mij wel dankbaar zijn!

En dan nu…. plotseling is er tijd. Ik heb ze allemaal gefotografeerd en netjes online gezet. Wat al doende eens te meer opvalt is de grafische schoonheid van veel van de ontwerpen. Neem bijvoorbeeld die ene van Belly/Daryll Ann, of die ene van Magnapop, of… En wat ik me nu ook realiseer, verreweg het leeuwendeel van al deze aangekondigde concerten vond plaats in de afgeperkte periode 1985-1995. Immers, in de paar jaar ervoor waren er slechts sporadisch concerten, vaak nog onder de noemer ‘N.V. Huis’ of ‘Tivoli Tijdelijk’ (bv die van Brassers/SigloXX). En daarna, ergens halverwege de 90s, ging Tivoli over op van die fantasieloze, poeplelijke zwart-wit prints (bv die van Eels/Faith No More) en was alles verloren.

Wat ook opvalt is dat afbeeldingen van ouwe Tivoli-posters tegenwoordig nauwelijks online te vinden zijn. Tot nu toe dan, want je zal zien dat dit spul zijn weg er rap zal vinden… Een jaar of acht geleden daarentegen, toen Tivoli nog een poosje aan de Oudegracht zat, toen had men eens een stagiair op het postergebeuren gezet. Die gast had een flink gedeelte bijeen verzameld, gerubriceerd en ook online gezet. Maar met de verhuizing naar het Vreeburg verdween de oude website subiet van het scherm, van zijn monnikenwerk bleef niks tastbaars over.

Dat Tivoli destijds stopte met het maken van dergelijke mooie, vaak gezeefdrukte affiches was niet meer dan de weerslag van een landelijke trend, zag ik achteraf pas in. Alleen één klein dorpje bleef dapper weerstand bieden…. Vera in Groningen getroost zich tot op de dag van vandaag veel moeite om fraai gezeefdrukte posters voor zijn concerten te maken. Sterker nog, van het werk van Vera-ontwerper/drukker Willem Kolvoort is momenteel (t/m 7 juni) een expositie te zien in het Groninger Museum. Ook is er een boek van hem te koop. Alleen die verrekte musea zijn thans voorlopig gesloten, dat is dan weer een groot nadeel van een pandemie.

Morgen volgt part 2, met opnieuw een vracht posters!