Freakwater: aards en hemels tegelijkertijd
Tegenwoordig kun je met de metro (‘lijn E’) vanaf Ahoy helemaal doorrijden tot Den Haag Centraal. Een idyllisch tochtje is dat niet want werkelijk overal langs het spoor (Rodenrijs-Berkel-Pijnacker-Nootdorp-Leidschenveen-Leidschendam-Voorburg) rukt de luxe woningbouw op. Je zou dus zeggen dat er daar steeds meer publiek ontstaat voor de mooie dingen des levens. Maar daar klopt mooi niks van, een bezoekje aan het Paard afgelopen donderdag wijst eerder op het tegendeel. ‘Locatie: Grote Zaal’ stond er nog wel duidelijk op het ticket voor het optreden van Freakwater. Maar zie, zelfs de Kleine Zaal blijkt vanavond te ruim bemeten voor het hooguit 35-koppige publiek.
En dan zitten er tussen die 35 ook nog individuen die ronduit schofterig door de muziek heen lopen te zwetsen (‘het waren die lui van het voorprogramma,’ merkt een eenzaam iemand op na afloop bij de bar). Al blijft het de vraag natuurlijk of popmuziek ooit bedoeld was om muisstil bij te zijn.
Aan de andere kant is de geringe belangstelling ook wel verklaarbaar. Immers, op de keper beschouwd is Freakwater bezig aan een tweede comeback. Een spannende, nieuwe band is het bepaald niet. Medio jaren ’90 piekten ze met een drieluik aan platen die thans als klassiek gezien worden (‘Feels Like the Third Time, ‘Old Paint’ ‘Springtime’). Dat was tevens de tijd dat ze hier nog gewoon in het voorprogramma van Giant Sand stonden. In 1999 knalde Freakwater uiteen om in 2005 voor het eerst weer bijeen te komen. Vervolgens was daar wederom een ijzige stilte die ditmaal maar liefst tien jaar aanhield. Maar begin dit jaar verscheen er plots zowaar een nieuwe Freakwater- plaat, ‘Scheherazade’ geheten (vernoemd naar een typetje uit ‘1001 Nacht’). De band doet nu een vrij uitgebreide Europese tour ter promotionele ondersteuning van die plaat.
Het eerste wat opvalt in Den Haag is dat de bandleden niet meer de jongsten zijn in vergelijking met de hoesfoto’s van die platen van weleer. Zou het gerucht dat iedereen ouder wordt dan toch kloppen?
Maar kijk ze daar staan, dit zijn de ware survivors! Centraal staat nog steeds de tweestemmige zang van de twee-eiige eenling Janet Bean en Catherine Irwin. Net als de bekende fried chickens zijn deze kippetjes afkomstig uit het verre Kentucky. Die afkomst zal er ook debet aan zijn dat het af en toe niet meer dan pure honkie tonk is wat ze spelen. Maar steeds als je aandacht dreigt weg te zakken zijn daar weer die hartverscheurende, hemelse vocalen die wringen en schuren dat een aard heeft, nog extra aangedikt en ingewreven door het intense gekras ener jankvioliste. Liedjes zongerijpt onder de blauwe maan van Kentucky, alle uit volle borst gezongen en met beide benen op de grond. En herkennen we in die linkshandige bassist daar achter naast de drummer niet David Wayne Gay? De man die een jaar of vijf terug nog deel uitmaakte van Reigning Sound?
Jankvioliste, David linkshandig op de bas, Catherine op de banjo
Grondleggers van het alt-countrygenre zijn het. Alt-country (je mag ook zeggen: Americana, country-noir of outlaw country) is eigenlijk gewoon ouderwetse country maar dan met een hedendaagse twist.. Het genre staat sedert 1989 als dusdanig bekend en deskundologen leggen het startpunt wel bij ‘No Depression,’ de debuutplaat van Uncle Tupelo. En dat is weer de band waaruit later Wilco zou ontstaan. En dat is weer de band die bijkans centraal staat bij de komende Le Guess Who, begrijp je wel?
De dag ervoor in Vera met extra toegift
Beide dames hebben een punkverleden en de ervaring wijst uit dat dat min of meer een garantie is voor dwarsige en vitale interpretaties van traditionele, uitgekakte muziekvormen. Voorbeelden te over: The Pogues, The Specials, Hilbilly Boogiemen, Gun Club, Cramps, The Darkness, Hackensaw Boys, Timbuk 3, X, Liminanas, enzovoorts. Allemaal pakten ze een verouderd genre bij de lurven en schopten het nieuw leven in. De eigenzinnige coverkeuze van Freakpower zal ook terug te voeren zijn op dat verleden, getuige nummers van Black Sabbath (‘War Pigs,’ een anti-oorlogslied) en Nick Lowe (‘You Make Me’). Daar komt nog bij: de teksten van Freakwater staan bol van ongemak, ongeluk & onheil. Dat onheil bezwangert niet alleen de lucht maar hangt in hun universum soms letterlijk aan de muur (‘A shotgun never shot no one when it’s hanging on the wall’). En dan die naam: ‘Freakwater’ is een antiek hillbilly /Appalachen-slangwoord voor sterke drank. Mooi hoor.
Janet ten voeten uit
Ook leuk: voor de verandering nou eens een band die weet waar ze op tournee zijn. De pauzes tussen de nummers benutten de frontladies om daar terloops blijk van te geven. Het Internationaal Strafhof bijvoorbeeld komt voorbij (‘some of our presidents should be put to trial here’) of de architectonische schoonheid van de Bijenkorf om de hoek, of de tentoonstelling in Den Bosch mbt het 500e overlijdensjaar van Jeroen Bosch (‘If I were Dutch I would be freaking out!’). Goed zo, zo willen we het vaker zien!
Anyway,op 22 oktober komt Freakwater nog een keertje terug naar NL. Een optreden op het Vredenburgse Ramblin’ Roots-festivalletje staat dan op het programma, al is de helft van de band op dat moment alweer lang en breed terug in Louisville, Kentucky.
(pix by Magda X.)
