Jeru the Damaja: over Osama Bin Laden en hiphop
Een mooie gewoonte in de hiphop is dat er op onwillekeurig welke plaat bijna altijd wel ruimte ingeruimd wordt voor nieuw talent. Vaak is dat dan iemand uit de buurt, een neefje van de dj, of gewoon iemand die net ontdekt is. Hij/zij mag dan een stukkie meerappen en krijgt een minuutje de tijd om zijn/ haar skills te tonen. Soms maakt zo’n gastrapper dan een dusdanige indruk dat alle aandacht naar hém (of háár) toegaat, wat toch niet echt de bedoeling kan zijn.
Beroemdste en meest geslaagde voorbeeld hiervan is natuurlijk Snoop Doggy Dogg, de ‘lange uit Long Beach’ (ook wel bekend als Snoop Dogg – of Snoop Lion zoals hij zichzelf tegenwoordig noemt, sinds hij op de reggae-tour is!). Hij mocht onvergetelijk debuteren op Dr Dre’s The Chronic album. Snoop werd al een superster genoemd voordat hij zelf ook maar iets uitgebracht had!
Crooklyn goudvinkies: DJ Premier en Jeru the Damaja
Een ander klassiek debuutje is dat van JERU THE DAMAJA (spreek uit Jay-Ruh the Damager), een Brooklyn rapper die meedeed met het Gangstarr-nummer I’m The Man, van hun tweede album Daily Operation uit 1992. Jeru weet zich hier meteen verdraaid goed in de kijker te spelen. Of om in voetbalcommentatorsjargon te spreken: hij levert meteen zijn visitekaartje af ! Want oh, oh, oh wat een flow heeft die man!
Verbal attack: de Come Clean 12 inch
Een jaar later slaat Jeru verpletterend toe met zijn debuut-12 inch Come Clean. De messcherpe, diepe en minimalistische ‘onderwaterproduktie’ is in handen van DJ Premier van Gangstarr. Jeru blijft dan dus nog gewoon opereren onder de productionele vleugels van Gangstarr. In Come Clean laat Jeru eventjes horen wie er hier de baas is anno 1993. Tekst, inhoud, performance, flow, delivery, uiterlijk, urgentie, alles klopt en pulseert als de bekende zwerende vinger. Jeru heeft voor zichzelf meteen twee aliassen bedacht: Dirty Rotten Scoundrel en The Prophet. In Come Clean namecheckt hij ook nog even op omineuze wijze het World Trade Center: don’t provoke the wrath of this rhyme inventor / cause I blow up spots like the World Trade Center.
Weer een jaar later in 1994 verschijnt ook Jeru’s debuutalbum The Sun Rises In The East, Ook al een hiphop-klassieker van de eerste orde, het staat zelfs genoteerd op een verdienstelijke 33e plaats in Kettingzaag’s all-time hiphop Top 41 ,wow zeg!. Maar let nu svp even op de hoes. Zien we daar niet het World Trade Center in vuur en vlam staan? Jazeker, een vooruitziende blik kunnen we The Prophet niet ontzeggen! Zeven jaar later zou Osama daadwerkelijk verpletterend toeslaan en alles werd anders in de wereld.
Hiphop inferno
The Prophet’s WTC-visioenen kwamen niet uit de lucht vallen. Want al in 1993 was er een eerste (nu bijna vergeten) aanval met een autobom op de noordelijke toren van het WTC, het (toenmalige) symbool van het kapitalisme. Maar liefst 600 kilo explosieven werden tot ontploffing gebracht. De bedoeling was dat de noordelijke toren zou omvallen en in zijn val de zuidelijke toren zou meesleuren. Maar behalve zes doden had die aanslag niet het beoogde effect.
Wat met 600 kilo springstof niet lukte, zou acht jaar later wel lukken met behulp van wat vlieglessen en een setje aardappelschilmesjes. Ja, de mens is inventief.
Ook hiphop-crew THE COUP uit Oakland, Californie bleek over profetische gaven te beschikken. Deze plaat kwam uit in 2001, enkele maanden (!) voor de aanslag. Ze zouden er veel problemen mee krijgen.
In Nederland zou de shock van de aanslag zijn sporen in de kunsten nauwelijks nalaten. Too hot to handle waarschijnlijk, of gewoon een stel lafbekken bij mekaar? Bij mijn weten waagde alleen rapper Raymtzer zich eraan. In zijn hitje Kutmarokkanen rijmt hij in vet Almerens dialect de nu al legendarische dichtregels: “Wat ik zeg klinkt misschien eenvoudig / maar ze kijken me aan alsof ik vloog in de Twin Towers”
Hoesje van Kutmarokkanen, helaas alleen uit op cd-single
Fast forward naar 2013. Osama is kaltgestellt, en ook van Jeru wordt steeds minder vernomen. Het succes verdween sinds hij ruzie kreeg met die gasten van Gangstarr. Tot 2010 heeft hij nog wel platen gemaakt, maar die verkochten steeds minder. In Amerika mot men hem gewoonweg niet meer, hij is zo passé als een paasei. Nu rommelt hij nog wat in de marge met Poolse (!) en Spaanse hiphop-crews. Zo gaat het nou altijd: het oude Europa als opvangnet voor in Amerika uitgerangeerde zwarte artiesten.
Comments
Related Posts
Afijn, Patti Smith, Chelsea Light Moving, The Coup…. →
One Response to Jeru the Damaja: over Osama Bin Laden en hiphop