Kabam! Burger Records hard ten val. Who’s next?

Burger Records, wie kent dat label nou niet? Al dik 10 jaar is het een vast baken in een onstuimige wereld, een Zuid-Californische ‘indie stronghold’ met een kenmerkende eigenzinnige aanpak. Want muziek op cassettes uitbrengen, welke idioot ziet daar nou brood in, vroegen we ons bij aanvang af. En wie gaat dat in godsnaam kopen dan? Nou, the youth of America bijvoorbeeld. Burger groeide in rap tempo uit tot een ‘major force’ waar je niet omheen kon. Maar nu is alles anders. Door een serie onthullingen over seksueel wangedrag is het plotseling afgelopen. Finito, basta en schluss. In een paar weken tijd stortte het complete imperium ineen. Niet alleen het label is nu opgedoekt, ook de website en de socials staan op zwart, het fysieke hoofdkwartier is gesloten. In zijn val dreigt Burger bovendien een deel van de Amerikaanse indie-scene met zich mee de afgrond in te slepen. Wat is er gebeurd dan? Wat ging er mis? Om wie gaat het?

Het begon allemaal rond 2007 als een fun-project van twee zich stierlijk vervelende highschool vriendjes. Sean Bohrman en Lee Rickerd hadden iets van stonede nep-surfers en zaten in het bandje Thee Makeout Party. Ze zochten een outlet voor hun muziek, bedachten er uit arren moede zelf eentje en Burger Records was geboren. Tegen de verwachtingen in (voor zover die er waren) begon het meteen te lopen als een tierelier. Vooral cassettes maar ook vinyl-releases bracht het label uit, in een tempo waar je alleen maar met grote ogen naar kon kijken. Al snel was er ook een Burger hoofdkwartier annex platenzaak (in Fullerton, in Orange County, CA), een Burger TV-kanaal op YouTube en ook festivals zoals Burger Boogaloo en Burgerama. Die festivals kenden sinds enkele jaren ook weer overzeese pendanten zoals in Keulen, Hamburg, Madrid….

Bij ons in Holland bleef het bij de vele optredende ‘Burger-bandjes’ die in de loop der jaren de diverse podia onveilig hebben gemaakt: Mattiel, Curtis Harding, Apache, The Garden, Peach Kelli Pop, Cosmonauts, Audacity, enz enz. Mede dankzij hen wist Burger in de loop der jaren uit te groeien tot een waar handelsmerk. Wanneer het bekende logo-met-de-hamburger op een poster stond dan wist je meteen wat je zoal te wachten stond. Sommigen van die bands uit de ‘Burger-scene’ wisten het zelfs tot internationale erkenning te schoppen. Groepen als Together Pangea, The Growlers, Shannon and the Clams…

Oprichters Lee en Shaun in de Burger-shop

Slechts een paar weken geleden, toen er nog niks aan de hand was, zat ik hier op de Zaag nog enthousiast te doen over een recente Burger-release: ‘Kicks, hits and Fits’ van the Exbats, met catalogusnummer BRGR 1458. Een prachtplaat van een prachtig onstuimig Amerikaans vader-dochter bandje uit Arizona. Weinig andere labels zouden het zien zitten in dit soort muziek, maar bij Burger Records vonden The Exbats een gewillig oor én een platenlabel dat perfect bij hen paste. Enthousiast, poppy/punky, grappig, pretentieloos,…. Ja, op Burger wemelde het van dit soort bands, een heel genre vond er onderdak. Zonnige korte broek-punk, met een surf-tic. Altijd behept met een indie-spirit by nature. Het hebben van geen ambities was voor dit soort bands eerder een vanzelfsprekendheid dan een politieke keuze. Met teksten die niet echt getuigen van een rijk gevoelsleven maar eerder van een zekere cartooneske moraalloosheid. Een beetje zoals Kwik, Kwek en Kwak die tante Kartien Duck met een catapult te lijf gaan… Of zoals Amerikaaanse media het trachtten te typeren: “trashy punk with a bubble gum streak,” of “sugary, eccentric powerpop and audacious garage rock, extolling a carefree message of love, music and DIY attitude.” Nou ja, love…

Het catalogusnummer van The Exbats laat ook wel zien wat een bizar hoge output Burger had. Wel 1500 releases in pakweg 12 jaar tijd, dat zij er zo’n 10 per maand! Een flink deel daarvan betreft die krankzinnige cassette specialisatie van Burger. Bijna eigenhandig slaagde Burger erin deze op zich hopeloos verouderde geluidsdrager een nieuw, fris leven in te blazen. En dan niet alleen van obscure shit, of van acts die te armzalig zijn om een eigen plaatje te financieren… Nee, Burger ging in toenemende mate ook van albums van allerlei gerenommeerde acts een cassetteversie uitbrengen: van Thee Oh Sees, Black Lips, Brian Jonestown Massacre… De officiële vinyl (of desnoods cd-) albums kregen aldus een vervolgrelease op Burger-cassette. Voor een band als Black Lips werd dit bijna een vanzelfsprekendheid.

Maar sinds afgelopen week is alles anders, Burger Records is er van het ene op het andere moment mee gekapt. Een serie online onthullingen, vrijwel alle afkomstig van jonge dames, culmineerden erin dat het label er nu noodgedwongen mee ophoudt. Aangevoerd door berichten op Instagram regende het ineens beschuldigingen van persoonlijke aard, alle gericht op de Burger-scene. Het begon zo’n beetje met deze, van Clem (Clementine) Creevy, de zangeres/gitariste Cherry Glazerr:

Beschuldigingen die er niet om liegen dus. En dat is nog maar het topje van de ijsberg. Het lijkt er sterk op dat de onbezorgde, onbezonnen en uitgelaten sfeer die het label altijd al omringde ergens op een onbewaakt ogenblik compleet is doorgeschoten. Burger zou een cultuur hebben mogelijk gemaakt en aangemoedigd die te typeren valt met termen als ‘sexual misconduct’ , ‘grooming,’ en ‘predatory behaviour,” Oftewel een cultuur van seksueel agressief gedrag, variërend van ‘versieren’ tot aanranding en zelfs verkrachting. Ten uitvoer gebracht door leden van sommige Burger-bands, of door Bugermedewerkers zelf, met name in ‘the backroom’ van de platenwinkel, achterin een willekeurig busje of backstage tijdens Burger-festivals. Anders gezegd: jonge vrouwen of teenagers in niet altijd gelijkwaardige posities (fan – band; jong – oud; bezoeker – gastheer) werden doelbewust in een lastig parket gemanoeuvreerd waarbij vaak ook kwistig alcohol en drugs in het rond gingen

In eerste instantie werden de beschuldigingen vorige week gevolgd door uiterste pogingen van ‘de directie’ om te redden wat er te redden viel: labelbaas en mede-oprichter Lee Rickard stapte haastig op, Burger zou een nieuwe naam krijgen (BRGR RECS) en kondigde aan een speciaal sub-label voor vrouwelijke muzikanten in het leven te roepen (BRGRRRL). Een interim-manager werd aangesteld om de plooien glad te strijken. Maar niets hielp meer, die interim wist niet hoe snel ze zich weer terug moest trekken, want de storm was al te zeer aangezwollen, de beerput stond te wagenwijd open. Op de sociale media met name werd Burger het vuur dusdanig na aan de schenen gelegd dat men uiteindelijk geen andere uitweg zag dan de stekker er helemaal uit te trekken.

De afgelopen dagen was ook de prangende vraag die telkens opgeworpen werd: om WIE gaat het hier??? Druppelsgewijs kwamen vervolgens de namen los van hen die zich schuldig hadden gemaakt aan wangedrag. In eerste instantie wat onbekenden zoals bovengenoemde Sean van de Buttertones Maar op een later moment ook lieden van naam, zoals Nobunny, van al dan niet voormalige leden van The Growlers, van King Khan, van Cole Alexander van The Black Lips… Ook ouwe verhalen van niet Burger-gerelateerde acts werden er bijgesleept, zoals van Avi Buffalo of van Sam Franco van Foxygen die zijn vriendin gemept zou hebben, een paar jaar terug. Bijltjesdag…

Voor de bands in kwestie reden genoeg om online vlot een reactie te geven, soms met trekjes van paniekvoetbal. Tientallen bands hebben inmiddels een officieel statement uit doen gaan waarin ze stuk voor stuk duidelijk maken de gebeurtenissen te verafschuwen. The Growlers bijvoorbeeld voegden meteen de daad bij het woord en schopten hun in opspraak geraakte gitarist Matt Tayler direct de band uit. Idem mbt bovengenoemde Sean van the Buttertones. Een heel ander verhaal is het met NOBUNNY (echte naam Justin Champlin), die erom bekend staat op het podium gekleed te gaan in louter een slipje, leren jasje en konijnenmasker. Maar nu valt zijn masker, hij nokt er subiet mee, zo heeft hij besloten. Zijn persoonlijke statement windt er geen doekjes om, het heeft veel van een biecht:

“I fucked up bad. I used my power and influence to take advantage of young women and teenage girls. I have hurt people. I let my ‘fame’ go to my head. Young money acting dummy. My time is up. I am truly sorry to anyone who was hurt by me. Nobunny was supposed to be about love and silliness and it got dark. I let people down. I hurt people. I am deeply ashamed. I apologize to my friends and family and fans whom I have disaappointed….. Sex, drugs and RnR became my religion. Please Kill Me was my bible. Kim Fowley was my God. Not an excuse. These should not be templates. And one should eventually grow up from that….. I was sexually abused as a child. I was gang raped as an adult. 9/10 times when I perform people touch me inappropriately on stage. These however are still not excuses. I am still guilty….. For the past 3 years I have been proactively changing my life for the better. I quit drinking over a year and a half ago and go to weekly therapy. I have been and will continue to do serious self reflection on my actions and how they have affected others. Not an excuse. I am still guilty.”

En nu… nog elk uur verschijnen er nieuwe beschuldigingen (veel ook anoniem). En het gaat allang niet meer alleen om Burger. Goed voorstelbaar is dat menig bandje bibberend de social media in de gaten houdt. Sommigen ervan plaatsten pro-actief een online statement, waarbij ze duidelijk maken aan welke kant ze staan, waarschijnlijk ook bedoeld om eventuele beschuldigingen een slag voor te zijn. Want tja, behalve dat er ongetwijfeld veel waarheden naar boven komen werken de socials ook als Inquisitie. Je ertegen verdedigen is erg lastig, zo niet onmogelijk, zeker als beschuldigingen anoniem zijn gedaan.

Uitzonderlijk jonge bezoeksters waren er ook, Burgerama 2015

Dit alles geeft volop te denken natuurlijk. Stelde de huidige lichting Amerikaanse indie-rockers zich –in contrast met voorgaande generaties- de afgelopen jaren al opvallend a-politiek op, nu komt het als een shock dat een deel ervan domweg de Trump-doctrine van ‘just grab them by the pussy” omhelsd lijkt te hebben. Aan de andere kant: Burger gaf altijd blijk van een open mind, ze gaven ruim baan aan allerlei meidenbands (Bleached, Peach Kelli Pop, Death Valley Girls, CHAI, Coathangers), LGTB-bands (Hunx and his Punx, Seth Bogart) en ook old skool hiphop-acts stonden er vrolijk op het podium (Pharcyde, Bone, Thugs and Harmony). Dus tja, er zit ook wel ironie in het verhaal want qua inclusiviteit (modekutwoord) leek het juist helemaal snor leek te zitten bij Burger, en juist daarom is het zo verdomd jammer én verontrustend dat het juist daar zo compleet uit de klauw gelopen is.

Together Pangea tijdens een instore, in The Village koffiezaak, Utrecht

Hoe dan ook, behalve dat een complete scene bij zichzelf te rade zal moeten gaan, valt ook te vrezen dat een hele generatie bands verweesd en dakloos achterblijft. En dat zorgt er weer voor dat een vorm van melancholie zich thans van mij meester maakt, want een groot muzikaal gemis zal de consequentie zijn. Het zal voelen alsof er een ledemaat geamputeerd is en de fantoompijn je steeds weer naar die leegte doet grijpen. Totaal niet vergelijkbaar met het leed der slachtoffers, maar toch…. Met enige weemoed herinneren we ons ook die ene keer in maart 2015 dat we het Burgerama festival bezochten, in Santa Ana vlakbij het Burger hoofdkwartier. Check hier de story . Toen overigens helemaal niks gemerkt van iets wat erop kon wijzen, behalve misschien de aanwezigheid van veel jonge meiden.

Resteert nog de vraag: hebben de Nederlandse bands die ooit muziek op Burger uitbrachten ook boter op hun hoofd? We denken aan Mozes & the Firstborn, Traumahelikoter, Daxls en Jacco Gardner… Persoonlijk geloof ik daar niks van. Braaf en welopgevoed zijn Nederlandse popmuzikanten bovenal, ze zouden nog geen appeltje pikken bij de Walmart. Maar je weet maar nooit… dus speak up, guys!