Hij komt, hij komt….Roky Erickson!

Het wordt zo onderhand lopendebandwerk maar de liefhebber krijgt dit weekend opnieuw de gelegenheid zich te vergapen aan een Legende uit de Oudheid: Roky Erickson is dit keer de man om wie het allemaal draait, op zondagmiddag in de Amsterdamse Tolhuistuin. Met zijn 68 jaar is hij in zekere zin waarschijnlijk onsterfelijk, al weet je het maar nooit met hem en is hij zelden in Europa te zien. Opnieuw een eenmalige kans dus!

roky ams

Even bij het begin beginnen: als 15-jarig Texaans jochie zat Roky al in bandjes en schreef daar ook nummers voor. Zo zat hij in Austin-combo The Spades en met ‘You’re Gonna Miss Me’ hadden deze gastjes zowaar een lokaal hitje. Het talent van dat felle opdondertje op zang ging niet onopgemerkt voorbij en Roky’s leven zou voorgoed veranderen toen hij werd gevraagd toe te treden tot een nieuwe band. Deze zou zich al snel ‘The 13th Floor Elevators’ noemen. Een naam die niet uit de lucht kwam vallen, want de jongens in kwestie hadden Een Plan. Al vroeg in de 60s waren ze namelijk in de weer met op serieuze en natuurlijke wijze drugs te consumeren, ze vraten zich suf aan de peyote dat in de woestijn rond Austin weelderig groeide. Ook verwonderden ze zich over de wonderbaarlijke werking ervan op de menselijke geest en fantaseerden hardop over de geweldig positieve effecten op de maatschappij wanneer iedereen dat spul dagelijks zou nuttigen. Daarnaast waren ze gezegend met een gezond doomy onderbuikgevoel, dus zie daar hun perfect gekozen bandnaam: ik ken althans geen andere voorbeelden waarbij suggesties van geestelijke verheffing (Levitation!) en dreigend onheil (13!) zo perfect met elkaar verbonden zijn (uitgezonderd wellicht The Brian Jonestown Massacre).

‘You’re Gonna Miss Me’ werd door The 13th Floor Elveators opnieuw opgenomen en het zou meteen hun meest bekende nummer worden. Twee klassieke hardcore psychedelica-LP’s volgden (‘The Psychedelic Sounds of the 13th Floor Elevators’ en ‘Easter Everywhere’ ), waarop al ras een geheel eigen sound tot ontwikkeling kwam, met als meest opvallende kenmerk de ‘electric jug’ (een soort kruik met ingebouwde microfoon), bespeeld door ‘huisfilosoof’ Tommy Hall. Live vergaarden de Elevators nog meer faam doordat ze er een gewoonte van maakten volledig onder invloed van drugs op te treden. Tijdgenoten als Grateful Dead zagen dit met argusogen aan want zo ver durfden zij nooit te gaan.

Aan het Elevators-sprookje kwam een abrupt eind toen (daar gaan we weer) schulden, alcohol, slechte drugs, corrupte managers en dito platenmijen hun intrede deden. Voor Roky persoonlijk verliep die comedown helemaal desastreus want na een arrestatie probeerde hij een jarenlange gevangenisstraf te ontlopen door toe te geven mentale problemen te hebben. Zodoende kwam hij in een psychiatrische kliniek terecht alwaar de diagnose ‘schizofrenie’ luidde. Hij probeerde te vluchten, werd opnieuw opgepakt, waarna men hem elektroshocks toediende(!). Tot zover de heilstaat Amerika.

roky fan
De ware fan, Burgerama

roky burgerama
Roky Erickson op Burgerama, maart 2015

Dit alles speelde zich af ver van mijn bed & ver voor mijn tijd, maar vorig jaar was ik er gelukkig bij toen een opgelapte Roky optrad tijdens het Burgerama Festival, te Santa Ana, vlakbij LA. Als ‘Roky Erickson and The Hounds of Baskerville’ besteeg hij daar het podium. Te midden van de zongebruinde Cal-Mex jeugd van southern Californie waren we er getuige van dat Roky als een ware held onthaald en uitbundig toegejuicht werd. De Hounds of Baskerville (genoemd naar een Sherlock Holmes-boek) mogen dan overkomen als een tamelijk anonieme begeleidingsband, de term ‘begeleidingsband’ moeten we in dit geval zo letterlijk mogelijk nemen: zijn bassist is – naar verluidt- tevens zijn geestelijk en medisch begeleider! Naast wat later solo-werk (‘Two Headed Dog’) spatten grote (underground-)hits van de Elevators daar uit de speakers, en dan zijn er nogal wat: ‘Fire Engine, ‘You’re Gonna Miss me,’ ‘Reverberation,’ Rollercoaster”… Een gedenkwaardig avondje werd het, in Amsterdam zal het ongetwijfeld niet veel anders zijn. Overigens, ook Roky’s bloedeigen zoon Jegar Erikson maakt deel van uit van The Hounds of Baskerville, soms neemt hij een deel van de vocalen voor zijn rekening.

Toegift in Austin (met zoonlief Jegar Erickson op mondharmonica)

Maar toch, godverdomme…. we hadden nog maar net dat reisje naar LA geboekt toen bekend werd dat de originele 13th Floor Elevators voor een eenmalig reünie-optreden bijeen zouden komen, Voor het eerst sinds 1968! Dat gebeuren vond slechts zes weken later plaats, en wel tijdens het Austin Psych Fest, in mei 2015. Hoe dat was en hoe dat voelde kunnen we slechts met behulp van YouTube en een flinke hap peyote trachten te herbeleven. Hap je even mee?

Generated by IJG JPEG Library

The 13th Floor Elevators, back in Austin, Texas in mei 2015. V.l.n.r.: Ronnie Leatherman, Tommy Hall, John Ike Walton, Roky Erickson. Alleen Stacy Sutherland ontbreekt , hij werd in 1978 bij een echtelijke ruzie doodgeschoten.