LANKUM in TivoliVredenburg, 25 mei 2024.

Voor een band die zittend op het podium pleegt te musiceren leek het me niet meer dan logisch om dan zelf ook maar een zitplekkie op te snorren. En ja, ondanks de vroege, lange rijen voor de TiVre-deuren bleek dat prima te doen. In de Grote Zaal kon je mij dan ook vlak boven de geluidsconsole in het pluche zien zakken, dus pal tegenover het podium. Okay, in de strakke kerkbankjes zochten mijn arme knietjes tevergeefs naar enige Lebensraum, maar hey, je dacht toch zeker niet dat ik daardoor mijn plezier liet vergallen, of wel soms? Na een niksig voorprogramma (Dublins zangeresje genaamd Rachael Lavelle) gaan, een kwartier eerder dan aangekondigd, de zaallampen in de dempstand ten teken dat de band van vanavond al in de coulissen staat te trappelen, waarna, geheel volgens eeuwenoude showbizz-wetten, het publiek het verwachtingsvol op een luid joelen zet. LANKUM heet de band, de natte droom van iedere popjournalist. Hun kruisover van traditionele Ierse folk en hedendaagse drone, hun Ierse komaf, hun omgang met ‘trad’ muziek, hun krakersverleden, hun zeer bijzondere instrumentarium, hun politieke ideeën.. tja, dan moet je als journalist wel héél erg beroerd in je vak zijn als je daar niét een gaaf Culturele Bijlage-verhaal van weet te bakken, compleet met termen als ‘gelaagd’ enzo. Op het podium blijkt al meteen van welk een uitzonderlijke klasse deze muziek is. Alsof The Dubliners en Einsturtzende Neubauten (of voor mijn part The Pogues en The Swans) een sinister muzikaal verbond zijn aangegaan: bij vlagen echt magistraal! Bijzonder is ook dat ze hun album ‘False Lankum’ in zijn geheel reproduceren. Normaal gesproken doet een band zoiets pakweg 20 jaar na dato, wanneer ze zelf langzaam maar zeker zijn gaan inzien dat plaat X eigenlijk toch wel hun beste werk was. Maar ‘False Lankum’ is nog kakelvers uit het jaar 2023, dus zo zie je maar weer dat zelfs popgeschiedenis iets is wat morgen al begint! Inhaken op de actualiteit doen ze ook want als ik het goed zie heeft de gozert links een palestijnensjaal om en mompelt hij, uiteraard ruim nadat ze het publiek al lang en breed voor zich gewonnen hebben, iets over ‘genocide enabling politicians in Brussels.’ Als ik het goed hoor hoor… zeker de helft van de zaal begint vervolgens instemmend te juichen, en zeker de andere helft niet. In Duitsland waren dit soort uitingen voor de autoriteiten eind vorig jaar reden genoeg om optredens te kenselen, maar wij Hollanders zijn wat dit soort zaken betreft altijd wat onverschilliger hè, die 35.000 zullen ons worst wezen. Afijn, irritant is wel de aanstellerige lichtshow, met langzaam van kleur verschietende lichtbundels die scherp in je smoel schijnen, alsmede uiterst truttige polka-dot motiefjes die zo nu en dan vol op de bandleden worden geprojecteerd. Ik bedoel, met muziek die zó goed is kun je uitstekend zonder dergelijke fratsen. Sterker nog: de kwaliteit van het optreden was er flink op vooruit gaan als er enkel een paar old-school peertjes boven het podium hadden gehangen. Maar het gruwelijkste moet dan nog komen. Want helemaal op het eind gaat de band op de My Bloody Valentine-tour door in de sonische overdrive te gaan en zeker 10 minuten lang een batterij aan stroboscooplichten op het seniorenpubliek los te laten. Links en rechts zie je oudjes zich er dapper doorheen bijten. Ontregeling is hiervan vast het hogere doel, maar ergernis en onbegrip zijn het schamele resultaat. Heb ik nog meer te zeiken? Ja, ook muzikaal dreigt Lankum hier en daar naar het pompeuze te neigen. Naast de toegevoegde vijfde man die drummend net iets te vaak overbodige gezwollenheid aan hun muziek toevoegt staat een enorme trommel opgesteld. Het soort materiaal dat ik voordien alleen kende van de achterkanthoes van Ummagumma van Pink Floyd. Met gemak kun je met zo’n ding ongemerkt zeker drie verstekelingen de Ierse Zee over smokkelen, maar in TiVre wordt er slechts sporadisch gebruik van gemaakt en staat het vooral een hol decorstuk te wezen. Kortom: bombast is de valkuil van Lankum! Leuk weetje nog, speciaal voor jou: de band vertelt dat ze 10 jaar geleden al eens in een ‘squat’ in Utrecht speelden. Dit betrof het kraakpand Bike Wars, in de oude Hessing-autoshowroom in De Bilt. Ze heetten toen nog Lynched, genoemd naar de twee broers Lynch die nog steeds in de band zitten. Later kregen ze spijt van die naam en werd het Lankum. Dat Hollandse toerneetje was wel belangrijk voor ze want ‘that tour was the catalyst for a different approach to what kinda gigs they’d play,’ aldus een Ierse makker van hen. Nog een weetje: op 21 juni komt van Lankum ‘Live in Dublin’ uit, vast alweer zo’n vette dubbelplaks LP.

Onderstaande vijf close-up foto’s zijn van Anne-Marie van Rijn, genomen bij Best Kept Secret vorig jaar.