Record Store Day 2013: zelfs de kassabon is een collector’s item
Zo luitjes, gisteren heb ik me maar eens in het fenomeen Record Store Day gestort. Voorheen liet ik dat festijn schouderophalend langs me heengaan, zag ik het meer als een achterhoedegevecht annex hobbyproject van de verenigde Nederlandse vinyl-fetisjisten. Maar zie, de tijden veranderen, een omslag is gaande: cd-verkopen kelderen steeds dieper, de Free Record Shop is bijna op de fles, verdachte types als Hennie Vrienten en Hugo Borst verklaren nu opeens publiekelijk hun liefde voor vinyl. In mijn omgeving zie ik het ook: je moet wel een suffie zijn om nu nog op een verjaarspartijtje met een cd als cadeau aan te komen. Vinyl man, dat is pas écht helemaal in!
Tegelijkertijd begint die Record Store Day onontkoombare trekjes te vertonen. Dit jaar loopt het aantal speciale vinyl-releases op tot 360, bijna allemaal even exclusief en bijzonder. Dat, tezamen met een fiks aantal instore-optredens, maakt een bezoekje tot bijna verplichte kost. Als je je zelf serieus wenst te nemen tenminste J
Toch blijf ik wel mijn gezonde twijfel houden bij het fenomeen RSD hoor. Als uiting van liefde aan het aloude vinyl is het ontwapenend om te aanschouwen. Maar we weten ook dat de verkopen van het zwarte goud voorlopig nog behoorlijk marginaal zijn. Ik heb het voor Nederland nog even opgezocht: als percentage van de totale verkopen aan geluidsdragers in 2011 besloeg vinyl niet meer 1,1,% van de totale verkoop (waarin ook downloads zijn inbegrepen). Bij speciaalzaken als Plato en Concerto bedroeg dat circa 10%.
Maar wie weet. In een krantenartikel over de downfall van de Free Record Shop las ik dat de ex van Vanessa keer op keer de fout maakte om de markt verkeerd in te schatten. Zo liet hij – groot geworden met de import van goedkope LP’s uit de USA- marktkans na marktkans liggen door de opkomst van respectievelijk de cd, internet en mobiele telefonie steeds verkeerd te beoordelen. Ik wil maar zeggen: de markt verandert pijlsnel, de aarzelende renaissance van vinyl zou men dus ook zomaar kunnen onderschatten, en komt het allemaal alsnog goed.
Afijn, de Record Store Day 2013 dus. Om klokslag 10.04 uur des morgens stap ik Plato Utrecht binnen. Meteen bij de ingang staat een soort van rugby-scrum van mensen die zich rond een paar bakken met platen geschaard hebben. Ondanks deze vleeskluwen is de sfeer gemoedelijk en gunt men elkaar het licht in de ogen. Zodoende ben ik eigenlijk al binnen een kwartiertje klaar met mijn aankopen. In enkele gevallen pies ik naast het potje. Die herpersing van die eerste plaat van Tame Impala had ik graag willen hebben, evenals Pink Floyds” See Emily Play, evenals… eh. Maar voor de rest voel ik met de trotse eigenaar van een begerenswaardig bergje vinyl, bijna allemaal 7 inches. Oftewel ik was helemaal “geslaagd,’ zoals de vrouwtjes zeggen.
Pyke Koch, Scrum (III), 1969
Na nog wat na-ouwehoeren en snuffelen bij Plato, en na een aansluitend bezoek bij de Plaatboef op de Oude Gracht wordt het me opeens helemaal helder: die GSD is een mooi ding maar je moet er snel bij zijn. De sukkel die een uur na openingstijd binnenkomt en als een soort van Hans Breukhoven om zich heen staat te koekeloeren, die had beter thuis kunnen blijven!
Okay guys, ik ga nu even mijn aankopen vlotjes met je doorlopen. Loop je met me mee?
– Mooi ep’tje op Trouble in Mind Records met vier covers door vier bands. Onze Jacco staat er ook op (hij moet oppassen dat zijn nummers niet te klootloos worden). De show wordt gestolen door MMOSS (niet te verwarren met Moss) met een bijna onherkenbare versie van Cathy’s Clown van the Everly Bros.
– Nog een mooi ep’tje van Elliott Smith met vier alternatieve versies van vier tracks van zijn klassieke Either/ Or Lp. Ik heb nummer 852, leuk hè?
– Gil Scott-Heron and Brian Jackson met The Bottle, Toevallig zeg, dat nummer kwam laatst nog langs in Tivoli’s popquiz.
– Nick Cave & The Bad Seeds met Animal X, een outtake van zijn recente Push the Sky Away-plaat. Op de b-kant staat hetzelfde nummer. Verrot handig zeg, zo kan de leesbril in de kontzak blijven.
– Twee nummers van Bob Dylan ‘from the forthcomning Bootleg Series vol 10’ met Wigwam (een unreleased demo)en Thirsty Boot (previously unreleased), de laatste is een cover van een nummer van zijn tijd- en soortgenoot Eric Anderson.
– Mark Lanegan en Moby samen, een geinige combinatie. Tegen de verwachting in geen dance, want nul beats, is eerder atmosferisch. Was Moby stoned ofzo? Op de B-kant een muggen-remix van Photek, nu wel met beats, is meteen een stuk beter.
– Een prachtige Seeds dubbel 7 inch in uitklaphoes met vier nummers uit 1970, waaronder de fantastische freak-outs Bad Part of Town en Did He Die (“he killed his brother!’ krijst Sky Saxon, wow rugrillingen! ). Deze nummers kwamen bijna 30 jaar geleden voor het eerst ook al op LP uit. Voor mij niks nieuws dus, maar het blijft een leuk hebbedingetje, dus eigenlijk alleen voor de hoes gekocht. Leg dat maar eens uit in Oost-Aleppo…
– Hallelujah! Een single met Leonard Cohen (het origineel) en Jeff Buckley (de cover) die ieder Hallelujah doen. Leuk om ze gezamenlijk op een 45 te hebben, maar helaas staat de superieure versie van John Cale er dus niet op. De single blijkt een voorbode van een heus boek (out now) over dat nummer. Het boek heet The Holy or the Broken , ‘the complete story behind the making, remaking and unprecendeted popularizing of one of the most performed and recorded songs in history’. Toe maar….
– Nog zo’n single: Soul Kitchen van The Doors (het origineel uit 1967) en van X (de punkcover uit 1980 van hun schitterende debuutplaat Los Angeles), beide al bekend. Die laatste geproduceerd door Ray Manzarek natuurlijk. Ook leuk om deze twee nu gezamenlijk op een 45 te hebben.
– Bowie 1965! Op kant A twee nummers van the Manish Boys, met Jimmy Page op gitaar. Op kant B twee nummers van Davy Jones & The Lower Third. Verder doen veel bekende namen mee: Nicky Hopkins, Shel Talmy, Glyn Johns….. De nieuwe Bowie 45 The Stars Are Out Tonight kon ik niet vinden vandaag, helaas.
– Husker Du dubbelsingle. Hun allereerste single uit 1980 Amusement / Statues, aangevuld met twee outtakes van die sessies. Oplage 4000. Historisch interessant materiaal uit hun pre-hardcore periode, maar ik wurm me er met moeite doorheen, wit vinyl of niet.
– Jake Bugg met twee bona fide nummers: Kentucky / Swept Away. Van deze twee is Swept Away previously unreleased. Helaas niet in picture sleeve, zoals op de website van RSD leek te staan aangekondigd.
– Drive in Saturday van David Bowie, 40th anniversary isssue. Op de voorkant de Aladdin Sane versie, op de achterkant een mooie(re) live-TV-opname van hetzelfde nummer. Aan picture discs heb ik een pesthekel, maar nu heb ik toch alweer zo’n kreng in huis!
– Marc Bolan & Gloria Jones. Een echte verassing want deze dubbelsingle stond niet aangekondigd, voor zover ik weet. Marc en Gloria staan gelukkig lachend op de hoes, zich niet bewust van het fatale auto-ongeluk dat hen kort erna zou treffen in 1977. Erop staat een versie van de Spector klassieker To Know Him Is To Love Him, hier To Know You is To Love You geheten. Een leuk duet, en ook nog eens het ultieme liefdesliedje! Maar tegelijkertijd hangt er dus ook de heftige tragiek omheen van pril geluk dat gedoemd is om af te sterven… Op het tweede plaatje twee nummers van Big Carrot uit 1973, dat was de Gloria Jones backing band, met Marc Bolan op gitaar. Klinkt niet zo best, een beetje alsof men elkaar in de weg liep, daar in de studio.
– Toch ook nog een LP gekocht: Everyone Who Pretended To Like me is Gone van The Walkmen. Hun debuutplaat uit 2002 als herpersing en op rood vinyl. Ja weet je, aanstaande donderdag komen ze in Tivoli, dus ik wil een beetje beslagen ten ice komen, ahum… Het typische Walkmen stijltje zat er bij dit debuut al helemaal in, hoor ik.
– Voorts doet Plato er nog leuk een kadootje bij: een Kliko Fest ep, met o.a. onze nationale Traumahelicopter erop. Hoort eigenlijk bij het Kliko Fest dat gisteravond 20 april in het Patronaat In Haarlem gehouden werd (met o.a Jon Spencer Blues Explosion).
6 Responses to Record Store Day 2013: zelfs de kassabon is een collector’s item