The Beatles – ‘On Air, Live At The BBC Volume 2’
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=-qzNfZpcOFI&w=560&h=315]
The Beatles hadden in de zomer van ’63 een eigen radioshow bij de BBC, getiteld Pop Go The Beatles. Vijftien afleveringen van een half uur, uitgezonden op zaterdagmiddag om 5 uur.
Kort voordat The Beatles hun eigen radioshow kregen, was in maart ’63 de elpee Please Please Me uitgekomen, vernoemd naar hun eerste nummer 1 hit. In het kielzog daarvan tourden de boys zich een slag in de rondte, net zoals ze daarvoor ook deden; hun levens waren een aaneenschakeling van one-nighters en residencies. Toen waren het nog geen studiokluizenaars, maar vooral de podiumbeesten die het jaar daarvoor nog in o.a. Hamburg en The Cavern stonden om respectievelijk avond aan avond of ‘s middags das Publikum te onderhouden.
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=5i6UjVCi8zg&w=420&h=315]
Ze waren, in hun eigen woorden, in die tijd “…a working band.” Jezelf en je muziek hoereren in een reclame moest nog bedacht worden, net zoals nog meer noodzakelijk kwaad dat eigenlijk geen kut met muziek te maken heeft. Om je band te promoten was het enige dat er opzat zoveel mogelijk en overal te spelen; en de enige manier voor fans om toen een band te gaan zien was tja… door ze te gaan zien. Op zich best een gezonde wisselwerking, zoals die bestond in die gekke ouwe tijd.
Beatlemania UK style:
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=TdmSF-Ma_Cg&w=420&h=315]
Televisie stelde nog niet zoveel voor en lang niet iedereen had een verrekijk; en voor rock ‘n’ roll werd hooguit een uurtje in de week vrijgemaakt op de radio, als onderdeel van het light entertainment programma. Waarom veel tijd en moeite steken in iets wat over een jaar toch weer voorbij is? Het was gewoon een fase waar ze even doorheen moesten. Geen aandacht aan besteden, dan is de lol er zo vanaf. Binnen niet al te lange tijd zouden the kids wel weer in het gareel lopen, wanneer ze eenmaal van school af waren, een respectabel beroep hadden gekozen en getrouwd en wel naar Frank Sinatra en Conny Francis luisterden om daarna stil en stiekem in het donker op zondagavond hun wekelijkse wippie te maken.
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=9C0TPTQeaJ4&w=420&h=315]
Om als band op de radio te komen moest je auditie doen. The Beatles en Brian Epstein besloten het er op te wagen en vulden een auditieformulier in. Dat was kort nadat Decca voor de eer had bedankt om de band contractueel vast te leggen. Volgens de smaakmakers aldaar waren gitaargroepen op hun retour.
Dus op naar Manchester voor de BBC auditie, voor een groep mannen die daarvoor al Gerry And The Pacemakers, Billy J. Kramer en The Big Three hadden afgewezen. Maar de boys maakten indruk. Een van de mannen in het auditiepanel schreef op het auditieformulier: “An unusual group. Not as ‘rocky’ as most, more country and western with a tendency to play music.” Ja, die neiging hadden ze nog wel eens…
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=UrfPOTwdyV4&w=420&h=315]
8 maart 1962 was dan de eerste keer dat ze op de radio te horen waren met drie liedjes. Dat was zeven maanden voordat Love Me Do uitkwam, tien maanden voor ze hun laatste Hamburg show speelden en anderhalf jaar voor de opnames op deze driedubbelelpee, waarvan één schijf gevuld is met interviews met John, Paul, George en Ringo afzonderlijk.
De plaat met interviews geeft een prachtig maar ook ontluisterend beeld van de gapende generatiekloof tussen de jongelui en de ouderen van toen.
De houten klaas van de Beeb doet zijn best om de jongens te begrijpen maar hij spreekt een andere taal. Hij lijkt er ook vanuit te gaan dat het over hooguit een jaar gedaan is met The Beatles. De oudjes krijgen levensles van de jonkies, die heel andere dingen belangrijk vinden en zich niet in hokjes laten vangen en daar weet die oudere generatie geen raad mee. En dan te bedenken dat het ergste nog moest komen…
Beatlemania US style:
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=VLvTq6FdOj4&w=560&h=315]
Het repertoire op de andere twee platen is dat van The Beatles als live band, uit de tijd dat ze avond na avond, na avond, na avond, na avond, na avond op de planken stonden. En dat waren pas vijf avonden van de anderhalve maand dat je in één en dezelfde club stond…
En a working band waren ze een jaar na hun laatste Starclub-show in Hamburg nog steeds.
Ik heb mijn Beatles Dagboek er op nageslagen en in het jaar van onze Heer 1963 hebben ze 200 optredens gedaan en daarnaast 39 radioshows, een aantal televisieoptredens en twee elpees en een handvol singles opgenomen.
Gekregen op mijn tiende verjaardag…
Live spelen betekende veel covers de zaal insmijten. Hoe krijg je anders een set van 3,4,5 uur gevuld? Nu vijftig jaar later klinken die covers als gesneden koek, maar dat was toen wel anders. Chuck Berry en Little Richard waren geen vanzelfsprekendheid in de ether, net zoals de klanken van Motown en andere r&b sterren dat niet waren. Daar moest je wel wat voor doen om die te pakken te krijgen. Connecties, in de vorm van een kennis in een platenwinkel of een zeeman die op Amerika voer waren een groot voordeel op andere bands.
Heel veel covers dus van hun helden uit de jaren ’50, aangevuld met een behoorlijk arsenaal aan eigen nummers. Het schrijven van eigen nummers kwam voort uit de noodzaak om zichzelf te willen/moeten onderscheiden. Bands visten grotendeels in dezelfde covers-vijver, en het gevaar dat de band voor je er vandoor ging met de helft van jouw setlist was vrij groot. Dan stond je daar als een coverband een coverband te coveren…
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=T1KEXyhSzB8&w=560&h=315]
Naast eigen nummers schrijven hadden The Beatles nog een truuk: Als ze dan die ene single van The Cookies, The Miracles of Arthur Alexander bemachtigd hadden dan draaiden ze hem om, om de B-kant te checken. Op die manier sprokkelden ze hun repertoire bijeen en probeerden ze zich te onderscheiden. Maar die eigen nummers zijn ook best oké.
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=9kdYYwka_hg&w=560&h=315]
Wat de elpees een extra dimensie geeft zijn de stukjes radioprietpraat en aankondigingen tussen de liedjes door. Het is een beetje alsof je de radio hebt aanstaan en de praatjes geven een mooi beeld van de interactie tussen publiek en artiesten in die tijd. Geen live chatsessie of twitterfeed om je zielenroerselen in 140 tekens in te delen, maar een week van tevoren je vraag of verzoekje opschrijven; dan de brief versieren zodat je meer kans maakte om te worden uitgekozen, postzegel erop en dan dagen aftellen, om op de daaropvolgende zaterdagmiddag vol verwachting bij de radio zitten. Niet later online terugluisteren of downloaden als podcast, zaterdagmiddag om 5 uur moest je voor de radio zitten, anders had je het gewoon voor altijd gemist. Dat halve uur was je via de radio verbonden met je idolen die vanaf een andere plek tegen jou spraken en voor jou zongen. En je ouders begrepen er niks van, wat het nog te gekker en intiemer maakte.
En als het voorbij was dan gloeide je na van opwinding met je hoofd vol muziek en wilde fantasieën, en misschien – als je brief was voorgelezen – moest je ook wel een droog onderbroekje aantrekken.
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=RkPZH4MYCKM&w=560&h=315]
Comments
About the Author
Der Wolfshund Der Wolfshund - a.k.a. Barry Hofstede - is an independent writer. His work includes: theatre plays, short stories and song lyrics. He's also a columnist and story teller. Besides that, he's an avid record collector, part time rock star and deejay.
Pingback: KETTINGZAAG BIJDRAGE 15 JANUARI 2014 | der wolfshund