Published on januari 15th, 2024 | by debramster
0Naar de andere zijde met Jaakko Eino Kalevi
Jaakko Eino Kalevi is een rare snuiter. De ex-trambestuurder uit Helsinki brengt al een jaar of vijftien professioneel platen uit en is al die tijd een soort van muzikaal ongrijpbaar. In zijn jeugd schijnt hij fan te zijn geweest van Dream Theater, maar daarvan getuigt alleen zijn headbangerscoupe nog. Vanaf zijn eerste plaat uit 2007 tot en met zijn onlangs verschenen Chaos Magic maakt Jaakko elektronische muziek. Recensenten plakken er een nogal brede waaier van typeringen op, variërend van new wave tot cosmic jazz en van yacht rock tot space rock en zelfs darker baroque. Die laatste kwalificatie begrijpen we best wel, want op het al genoemde Chaos Magic ligt het mystieke en occulte meer dan ooit aan het oppervlak.
Het bovennatuurlijke begint al voordat je de plaat opzet. Op de binnenhoezen van de dubbelelpee staan de titels van de nummers op een soort van tarotkaarten afgebeeld. Okee, het zijn geen echte tarotafbeeldingen, maar de suggestie dat Jakko met zijn muziek meer wil overbrengen dan wat je hoort is niet te ontkennen. Zeker niet als je de retepsychedelische website van Jaakko bezoekt, waar je via een knopje “choose your tarot” op genoemde afbeeldingen kan klikken. Er verschijn dan een spreuk die – naar wij aannemen – je naar een diepere waarheid kan leiden.
Het zal niet louter toevallig zijn dat Jaakko op twee nummers van zijn nieuwe plaat samenwerkt met Alma Jodorowsky. Alma is actrice, model en zangeres, maar ze is óók de kleindochter van regisseur en tarotgoeroe Alejandro Jodorowsky. Alejandro kennen we (onder andere) van zijn door Beatles gefinancierde psychedelisch meesterwerk The Holy Mountain (1973). Daarin zijn alle karakters gebaseerd op tarotkaarten en liggen het occulte en bovennatuurlijke er duimendik bovenop. Daarnaast is Alejandro auteur van meerdere boeken over de kracht van tarot en de grondlegger van de zgn. psychomagic: een soort combinatie van psychotherapie en shamanisme.
Opa Jodorowsky is daarmee een moderne versie van oeroccultist Aleister Crowley, die begin vorige eeuw ongeveer hetzelfde deed. Het zal je niet verbazen dat Jaakko zich met laatstgenoemde verwant voelt. Chaos magic (of beter: chaos magick) is namelijk een term uit de werken van Crowley. Het beschrijft een na te streven “verruimde” staat van zijn die nodig is om magische handelingen te kunnen verrichten of, zoals The Doors het zo mooi zongen: door te breken naar de andere zijde.
De teksten van de nummers die Kalevi samen met Jodorowsky schreef passen perfect in het idioom van Crowley. Zo zingt Alma in Palace In My Head:
I told you how it’s gonna be
It’s all just like a fantasy
The palace in your head
Is real
I told you how it’s gonna be
You’re the one who has the key
Break the seal
Zo zie je maar: opa’s appel valt niet ver van de boom.
Er zijn nog meer samenwerkingen op het album. Met “cosmic synthband” FAUX REAL maakt Jaakko Hell & Heaven, dat een soort psychedelische versie is van Crucified van cultcampband ARMY OF LOVERS. Met de esotherische Poolse indietroebadoer John Moods maakt Jaakko het donker pulserende en toch romantische Cyborg. Galactic Romance is een Moroderiaanse spacebanger met de Taiwanese Yu-Ching Huang in de hoofdrol.
Deze samenwerkingen zijn op het eerste gehoor minder occult dan die met Alma Jodorowsky, maar ze helpen je wel om in de juiste sfeer van chaos magic te komen. Je vermoedt al bij eerste beluistering dat alles minder onschuldig dan het klinkt. Precies zoals John Maus en Ariel Pink hun subversieve boodschappen verpakken in nummers die klinken als vrolijke niemendalletjes uit het Italo- of popgenre.
Omdat de plaat van Jaakko pas eind november 2023 uitkwam, ontbreekt hij op menig eindejaarslijstje. Dat is geheel ten onrechte. Van de instrumentale souljazzopener Chaos Magic (compleet met fluiten – nog voordat Andre 3000 ermee aan de gang ging) tot de al even instrumentale dertien minuten lange bezwerende krautfreakoutafsluiter Let’s See How Things Go: de nieuwe plaat van Jaakko Eink Kalevi is er een om je vingers bij af te likken en je mee te laten voeren naar plekken waar meer mogelijk is dan je vermoedt. Houd kaarsen en wierook bij de hand!